RUDY

LUT 27 78 KM 3 1/2 KOLARZY 11,8°C 


Awaria roweru Andrzeja spowodowała ze skróciliśmy trasę wycieczki, bo zabrakłoby czasu. Dojechaliśmy do Rud w trójkę, odwiedziliśmy kościół gdzie ocalała jedna nawa. Zapaliłem świeczkę na intencje pomyślności przyszłych wypraw.

Przerzutka wylądowała w sakwie, a łańcuch został skrócony, żeby możliwa była dalsza jazda. Pożegnaliśmy się na obrzeżach Gliwic.

Leżący na Europejskim Szlaku Cysterskim - Pocysterski Zespół Klasztorno-Pałacowy w Rudach, nie tak dawno będący również siedzibą książęcą, jest jednym z najcenniejszych architektonicznych zabytków Górnego Śląska, a przez to chlubą i wizytówką całego województwa śląskiego. Przeszło 700-letni, obiekt stanowi cenne dziedzictwo kulturowe. Zniszczony w wyniku działań wojennych w ostatnich dniach II Wojny Światowej, doczekał się możliwości przywrócenia dawnej świetności, a tym samym odzyskania pierwotnych funkcji ośrodka duchowego, artystycznego i edukacyjnego.


Kościół cmentarny pod wezwaniem Św. Marii Magdaleny

Kościół wzniesiono w 1906 r. na miejscu kaplicy cmentarnej o tym samym wezwaniu, zbudowanej w latach 1687-1688 przez opata Josepha I z opactwa cysterskiego w Rudach. Tradycyjnie wokół kaplicy istniał cmentarz, pierwotnie służący opactwu jako miejsce pochówku zmarłych braci.


Wewnątrz świątyni znajduje się cenny zabytkowy barokowy ołtarz z obrazem Matki Boskiej, a także marmurowa płyta nagrobna zmarłego w 1823r. ostatniego przeora opactwa cysterskiego w Rudach Nepomucena Lorenza. Obecnie cmentarz spełnia funkcję lokalnej nekropolii.

Za ciekawostkę należy podać, że przy głównej cmentarnej alejce znajduje się miejsce spoczynku zmarłego w 1865r. niemieckiego lekarza, przyrodnika i etnologa Juliusza Rogera, sprowadzonego na ten teren przez księcia raciborskiego Wiktora I, pełniącego funkcję lekarza przybocznego księcia i Królewskiego Radcy Sanitarnego.

Bazylika Matki Bożej Pokornej w Rudach

Do kolejnego zniszczenia kościoła doszło w 1945. Było ono wynikiem podpalenia opactwa przez Armię Czerwoną. Gruntowną odbudowę kościoła rozpoczęto w 1947, a prace renowacyjne prowadzono etapami aż do roku 2000. Na początku przeprowadzono prace rekonstrukcyjne, w ramach których usunięto tynki, odsłaniając w całym wnętrzu oryginalny ceglany wątek wendyjski, odbudowano sklepienia, zrekonstruowano powiększone w okresie baroku arkady międzynawowe oraz okna. W 1950 roku odprawiono w kościele, w kaplicy Matki Boskiej, pierwszą po wojnie mszę świętą.



Historia rudzkiego sanktuarium związana jest z obrazem Matki Boskiej zwanej Pokorną. Cystersi obraz Maryi przywieźli z Jędrzejowa.

Szczyt rozwoju ruchu pielgrzymkowego miał miejsce w pierwszej połowie XVIII wieku. Z tego okresu pochodzi największa liczba wotów. Wtedy również wzniesiono dla obrazu kaplicę maryjną.

W 1945 spłonął kościół klasztorny, jednak ocalała kaplica z cudownym obrazem. Był to dla mieszkańców znak szczególnej opieki Maryi nad tym miejscem. Po wojnie kościół odbudowano, władze komunistyczne zabraniały jednak ruchu pielgrzymkowego. Dopiero w 1974 biskup opolski Franciszek Jop zaliczył kościół do sanktuariów obchodzonego wtedy Roku Świętego. W 1992 zakończono remont kaplicy maryjnej, a w 1995 kościół został podniesiony do rangi sanktuarium diecezjalnego. Spowodowało to wzrost ruchu pielgrzymkowego.


Radiostacja Gliwice

Gliwice w ostatnich dniach sierpnia 1939 roku były miastem w całym tego słowa znaczeniu przygranicznym. Tuż za miejskimi rogatkami przebiegała, wytyczona siedemnaście lat wcześniej, granica z Polską, a ciążące dziś ku Gliwicom Gierałtowice czy Knurów leżały już na terenie Rzeczypospolitej.

Wzmocnieniu działalności propagandowej służyć miało oddanie do użytku w 1935 roku obiektów stacji nadajnika (Gleiwitzer Sender) przy ul. Tarnogórskiej. 

Na cały świat gliwicka radiostacja zasłynęła jednak dopiero 31 sierpnia 1939 roku. Wówczas to siedmioosobowy oddział, dowodzony przez funkcjonariusza niemieckiej służby bezpieczeństwa (SD) i oficera SS Alfreda Helmuta Naujocksa wdarł się około godziny 20.00 do budynku przy ul. Tarnogórskiej.